به گزارش تحریریه، بیش از ۷۰ کشور جهان در سال ۲۰۲۴، انتخابات ریاست‌جمهوری پیش رو دارند که آمریکای لاتین نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ کشورهای السالوادور، مکزیک، ونزوئلا، جمهوری دومینیکن، پاناما و اروگوئه باید امسال رهبران جدید خود را انتخاب کنند.

اما پرسش اینجاست که آیا این رای گیری ها می‌توانند چشم‌انداز آینده آمریکای لاتین را تغییر دهند و دولت‌های جدیدی را در نیم کره جنوبی به قدرت برسانند؟ به اعتقاد کارشناسان شاید تحولات سیاسی در مکزیک، ونزوئلا و السالوادور بتواند تا حدودی سیاست منطقه را دگرگون سازد.

در این گزارش بنا داریم واکاوی مختصری در مورد انتخابات این سه کشور تأثیرگذار منطقه داشته باشیم.

مکزیک اولین رئیس‌جمهور زن خود را انتخاب خواهد کرد

برای اولین‌بار در تاریخ مکزیک، سرنوشت این کشور در دستان یک زن قرار خواهد گرفت و دوم ژوئن ۲۰۲۴ (۱۲ خرداد ۱۴۰۳) «کلودیا شینبائوم» شهردار سابق مکزیکوسیتی و «خوچیتل گالوز» تاجر زن، برای کسب ریاست‌جمهوری رقابت خواهند کرد.

شینبائوم دنبال‌کننده برنامه‌های آندرس مانوئل لوپز اوبرادور (AMLO) رئیس‌جمهوری فعلی مکزیک است که سعی دارد برای شش سال دیگر جای وی را بگیرد. در مقابل، گالوز، از جبهه اپوزیسیون محافظه‌کار، با شعار چرخش کامل سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی به چپ به قدرت فکر می‌کند.

«خوان نگری» مدیرگروه علوم سیاسی دانشگاه مکزیک در گفت‌وگو با تارنمای «پاخینا ۱۲» درباره این دو نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری کشورش می‌گوید: دو زن نامزد ریاست‌جمهوری کشورمان هستند که شینبائوم دانشمندی یهودی است. گالوز هم خود را از نوادگان مردم بومی می‌ داند، لباس‌های سنتی می‌پوشد و به‌طورکلی پرچم حقوق مردمان بومی مکزیک را برافراشته است.

بنا بر پیش‌بینی نظرسنجی‌های صورت‌گرفته در مکزیک، شینبائوم با ۴۱ درصد در مقابل گالوز با ۳۵ درصد، قرار دارد و احتمال پیروزی او می‌رود. اما نکته حائز اهمیت اینکه هنوز برای گمانه زنی زود است زیرا ۲۴ درصد افراد همچنان بلاتکلیف هستند و انتخابی نداشته‌اند.

نباید فراموش کرد که مسائل مهمی مانند قاچاق مواد مخدر، جرایم سازمان‌یافته و موضوعات مهاجرتی به ایالات متحده، چالش های اصلی و سیاسی هر دو نامزد در رقابت برای ریاست‌ جمهوری خواهند بود.

انتخابات ونزوئلا و آینده نامعلوم مادورو

انتخابات آتی ریاست‌جمهوری در ونزوئلا هم از آن دسته انتخاباتی است که فصل مهمی را در سناریوی سیاسی این کشور و منطقه رقم خواهد زد؛ اگرچه تصور می‌شود نیکلاس مادورو به دنبال دوره سوم ریاست است؛ اما جالب اینکه توجه‌ها به نامزدهای مخالف معطوف شده است.

«ماریا کورینا ماچادو» یکی از نامزدهای احتمالی انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا و رقیب مادورو است و به گفته کلودیو فانتینی تحلیلگر سیاسی ونزوئلا، ماچادو چهره مخالفی است که به نظر می‌رسد در موقعیتی قرار دارد که می تواند آرای مخالفان را متحد کند. اما باید دید آیا او قادر به رقابت خواهد بود یا خیر.

در اکتبر ۲۰۲۳، کمیسیون ابتدایی ملی ونزوئلا، ماچادو را برنده انتخابات مقدماتی مخالفان برای انتخابات ۲۰۲۴ اعلام کرد، اما این پیروزی زمانی خدشه‌دار شد که دیوان عالی محاسبات ونزوئلا با صدور بیانیه‌ای، رد صلاحیت وی از نامزدی در مناصب دولتی را به دلیل آنچه عدم پرداخت پاداش غذا در اظهارنامه دارایی عنوان شد! اعلام کرد.

اکنون توجهات به دیوان عالی کشور معطوف است که نقش داور را برای تجزیه‌ و تحلیل پرونده و صدور رأی مبنی بر قابلیت کاندیداتوری وی بر عهده دارد. تصمیمی که عواقب گسترده‌ای به دنبال خواهد داشت و چرخشی مهم را در چشم‌انداز سیاسی ونزوئلا رقم خواهد زد؛ زیرا نه‌تنها آینده سیاسی ماچادو را تعیین می‌کند، بلکه انتخاب مجدد مادورو را هم در هاله‌ای ابهام فرو می‌برد.

ضمن اینکه با وجود توافقی که در ماه اکتبر بین حزب حاکم و اپوزیسیون برای برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در نیمه دوم سال ۲۰۲۴ به امضا رسیده، اما تاریخ برگزاری انتخابات، همچنان در ابهام است.

بوکله به مأموریت جدید می‌رود؟

السالوادور هم از دیگر کشورهای آمریکای لاتین است که در ۴ فوریه شاهد انتخابات ریاست‌جمهوری خواهد بود و مردم این کشور به‌پای صندوق‌های رأی می‌روند؛ رقابتی که «نجیب آرماندو بوکله اورتس» شهردار پیشین سان سالوادور و سکان‌دار فعلی ریاست‌جمهوری با وجود تمام اعتراض‌های مخالفان در آن حضور دارد. مخالفان وی حداقل ۵ ماده‌ قانون اساسی را برای منع حضور وی در دور دوم برجسته کرده‌اند.

دیوان عالی السالوادور با اکثریت حامیان دولت، مقرر کرد که برای جلوگیری از عدم موفقیت رئیس‌جمهوری در انتخاب مجدد، شش ماه قبل از شروع دوره جدید، سمت خود را ترک کند. به همین دلیل، بوکله از ۳۰ نوامبر درخواست مرخصی داد تا خود را وقف مبارزات انتخاباتی کند.

با این تصمیم دیوان عالی، تحلیلگران سیاسی بر این باورند که در السالوادور نتیجه مشخص شده و قرار است بوکله در آنجا شکست‌ناپذیر به نظر برسد. ضمن اینکه این رئیس‌جمهور جوان هم پس از چهار سال ریاست‌جمهوری، به دنبال انتخاب مجدد با سطح محبوبیت بالایی است؛ وی راه نه‌چندان دشواری پیش رو دارد زیرا رقبای او، «مانوئل فلورس» از جبهه آزادی‌بخش ملی و «جوئل سانچز» از حزب محافظه‌کار ائتلاف جمهوری‌خواه ملی‌گرا (آرنا) هستند که هر دو از محبوبیت پایینی در میان مردم السالوادور برخوردارند.

اروگوئه (۲۷ اکتبر)، پاناما (۵ می) و جمهوری دومینیکن (۳۰ ژوئن) از دیگر کشورهای آمریکای لاتین هستند که در سال میلادی پیش رو، انتخابات ریاست‌جمهوری خواهند داشت.

پایان/